امام که پیشوا و راهبر جامعه است باید از همه بدیها و رذائل اخلاقی دور بوده و در مقابل، همه کمالات اخلاقی را در عالیترین حدّ آن دارا باشد زیرا او به عنوان انسان کامل بهترین الگو برای پیروان خود به شمار میرود.
امام رضاعلیه السلام فرمود:
برای امامعلیه السلام نشانههایی است: او داناترین،… پرهیزگارترین، بردبارترین، شجاعترین، سخاوتمندترین و عابدترینِ مردم است.(1)
بعلاوه او در مقام جانشینی پیامبرصلی الله علیه وآله، در پی تعلیم و تربیت انسانهاست. بنابراین خود باید پیش از همگان و بیشتر از مردمان، به اخلاق الهی آراسته باشد.
امام علیعلیه السلام میفرماید:
کسی که [به امر خدا] خود را امام مردم قرار داده است پس بر اوست که پیش از تعلیم دیگران به تعلیم خود همت گمارد و باید دیگران را به وسیله رفتار خود تربیت کند پیش از آنکه با گفتار تربیت کند.(2)
1) معانیالاخبار، ج 4، ص 102.
2) میزانالحکمة، باب 147، ح 850.