«عَنْ ابنِ عبّاس، قال: قالَ رَسُولُاللّه – صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه -:
إِنَّ عَلیًّا إِمامُ أُمَّتی مِن بَعْدِی، وَ مِنْ وُلْدِهِ الْقائِمُ الْمُنْتَظَرُ الَّذِی إِذَا ظَهَرَ یَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَقِسْطًا کَما مُلِئَتْ جَوْرًا و ظُلْمًا؛ وَ الَّذِی بَعَثَنی بِالْحَقِّ بَشِیرًا وَ نَذیرًا إنَّ الثّابِتینَ عَلَی الْقَوْلِ بِإِمامَتِهِ فی زَمانِ غَیْبَتِهِ لَأَعَزُّ مِنَ الْکِبْرِیتِ الْأَحْمَر.
فَقامَ إِلَیْهِ جابِرُ بْنُ عَبْدِاللّهِ الْأَنْصاریّ، فَقالَ: یا رَسُولَاللّه! لِوَلَدِکَ الْقائِمِ غَیْبَةٌ؟
قالَ: إی وَ ربِّی، لَیُمَحِّصَنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ یَمْحَقُ الْکافِرینَ، یا جابِرُ! إِنَّ هذَا الْأَمرَ مِن أَمرِ اللّهِ وَ سِرّ مِن سِرِّ اللّه مَطوِیٌّ مِنْ عِبادِ اللّه، فَإِیّاکَ وَ الشَّکَّ فیهِ، فَإِنَّ الشَّکَّ فی أَمْرِ اللّهِ – عَزَّ وَ جَلّ – کُفْرٌ».(1)
(یعنی:
از ابنِ عبّاس منقول است که گفت: رسولِخدا – صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ و آلِه – فرمود: علی
إمامِ أُمّتِ من پس از من است، و قائِمِ مُنْتَظَر که چون ظهور کُنَد زمین را – همانگونه که از جوْر و ظلم پُر شده است – از عدل و قِسط پُر میسازد، از فرزندانِ اوست. قَسَم به آنکه مرا بحق به عنوانِ بشیر و نذیر برانگیخت که کسانی که در روزگارِ غَیبتِ او در اعتقاد به إمامتش استوار بپایَند، از کبریتِ أَحْمَر کمیابترند.(2)
پس جابر بنِ عبداللّهِ أنصاری رو به آن حضرت برخاسته گفت:
ای رسولِخدا! آیا فرزندِ تو، قائِم، را غَیبتی هست؟
فرمود: آری، قَسَم به پروردگارم که همانا مؤمنان را میپالایَد و کافران را نابود میکُنَد. ای جابِر! این أمر از أمرِ خدا و سِرّی از سِرِّ خداست که از بندگانِ خدا فروپوشیده است. مبادا در آن شک کُنی که شکّ در أمرِ خدایْ – عَزَّ وَ جَلّ -، کُفر است.).
1) منتخب الأثر / 188 به نقل از ینابیع المودّة / 494 «و نگر: طبعِ جدیدِ منتخب الأثر (سه جلدی)، 142:2 و 143؛ و: فرائد السّمطین، ط. محمودی، 335:2 و 336؛ و: کمالالدّین و تمامالنّعمهیِ ط. پهلوان 537:1.در چاپِ جدیدِ ینابیع المودّه (ط. أسوه)، حدیثِ مورد بحث را، نگر در: ج 3، ص 397 و 398».
2) ««الأَعَزّ مِنَ الکِبْریتِ الْأَحْمَر» (/ کمیابتر از کبریتِ أَحْمَر)، مَثَلی است که در موردِ چیزهایِ بسیار بسیار کمیاب به کار میرود.در چیستیِ «کبریتِ أَحمر» – که بسانِ یک مَثَل و نُماد در عربی و فارسی استعمال شده – آراء و أقوال، مختلف است، و برخی گفتهاند که أصلًا وجودِ خارجی ندارد و صِرفًا تصوّری ذهنی است. به هر رویْ، آنچه در حدیث هست، بهکارگیریِ اصطلاحی مفهوم برایِ مخاطَبانِ عربیزبان است و أصلِ ماهیّتِ کبریتِ أحمر – هرچه باشد – موضوعیّتی ندارد. به عبارتِ دیگر، «کبریتِ أحمر»، نمادِ زبانی هر چیزِ بغایت نادر و کمیاب است و لزومًا این که خودِ آن چیست موردِ اعتنایِ گوینده و شنونده نیست.نیز نگر: مرآةالعقول 285:9؛ و: مجمعالبحرینِ طُرَیْحی، إعداد محمود عادل، 12:4؛ و: فرائد اللّال فی مجمعالأَمثال، الطّرابلسی، 35:2».
