از مباحث مربوط به زندگی امام مهدیعلیه السلام طول عمر آن بزرگوار است. برای بعضی این سؤال مطرح است که چگونه ممکن است انسانی، عمری چنین طولانی داشته باشد؟!(1)
سرچشمه این سؤال و علت طرح آن این است که آنچه در جهان امروز، معمول و متداول است عمرهای محدودی است که حداکثر بین 80 تا 100 سال طول میکشد(2) و بعضی با دیدن و شنیدن اینگونه عمرها، نمیتوانند یک عمر طولانی را باور کنند یا آن را دور میشمارند. وگرنه عمر طولانی از نظر عقل و دانش بشری امری غیر ممکن نیست و دانشمندان با مطالعه اجزاء بدن به این حقیقت رسیدهاند که ممکن است انسان، سالهای بسیار طولانی زنده بماند و حتی گرفتار پیری و فرسودگی هم نشود.
برنارد شاو میگوید:
از اصول علمی مورد پذیرش همه دانشمندان بیولوژیست، این است که برای عمر بشر نمیتوان حدی تعیین کرد و حتی دیرزیستی نیز مسئله مرزناپذیری است.(3)
پروفسور «اتینگر» مینویسد:
به نظر من با پیشرفت تکنیکها و کاری که ما شروع کردهایم بشر قرن بیست و یکم خواهد توانست هزاران سال عمر کند.(4)
بنابراین تلاش دانشمندان برای دست یافتن به راههای غلبه بر پیری و رسیدن به دراز عمری نشانگر امکان چنین پدیدهای است چنانکه در این مسیر گامهای موفقیتآمیزی برداشته شده است و هم اکنون در گوشه و کنار جهان کم نیستند افرادی که بر اثر شرایط مناسب آب و هوایی و تغذیه مناسب و فعّالیت مناسب بدنی و فکری و عوامل دیگر، عمری نزدیک به صدوپنجاه سال و گاهی بیشتر از آن دارند مهمتر اینکه عمر طولانی در گذشته تاریخ انسانها بارها تجربه شده است و در کتابهای آسمانی و تاریخی، انسانهای زیادی با نام و نشان و شرح حال یاد شدهاند که مدت عمر آنها بسیار درازتر از عمر بشر امروز بوده است.
در این زمینه کتابها و مقالات متعدّدی نوشته شده است که برای نمونه چند مورد را بیان میکنیم:
1. در قرآن آیهای هست که نه تنها از عمر طولانی بلکه از امکان عمر جاویدان خبر میدهد و آن آیه درباره حضرت یونسعلیه السلام است که میفرماید:
اگر او (یونسعلیه السلام) در شکم ماهی تسبیح نمیگفت، تا روز رستاخیز در شکم ماهی میماند.(5)
بنابراین آیه شریفه عمری بسیار طولانی (از عصر یونسعلیه السلام تا روز رستاخیز) که
در اصطلاح زیستشناسان عمر جاویدان نامیده میشود برای انسان و ماهی از نظر قرآن کریم امکانپذیر است.(6)
2. قرآن کریم در مورد حضرت نوحعلیه السلام میفرماید:
به راستی ما نوح را به سوی قومش فرستادیم، پس /950 سال در میان آنها درنگ نمود.(7)
آنچه در آیه شریفه آمده است مدت پیامبری آن حضرت است و براساس برخی روایات، مدت عمر آن بزرگوار /2450 سال طول کشیده است!(8)
جالب اینکه در روایتی از امام سجادعلیه السلام نقل شده است که فرمود:
در امام مهدیعلیه السلام سنت و شیوهای از زندگی حضرت نوحعلیه السلام است و آن طول عمر است.(9)
3. و نیز درباره حضرت عیسیعلیه السلام میفرماید:
… و هرگز او را نکشتند و به دار نیاویختند بلکه امر به آنها مشتبه شد… به یقین او را نکشتند بلکه خداوند او را به سوی خود بالا برد که خداوند توانا و فرزانه است.(10)
همه مسلمانان به استناد قرآن و احادیث فراوان معتقدند که عیسیعلیه السلام زنده است و
در آسمانهاست و به هنگام ظهور حضرت مهدیعلیه السلام فرود آمده و او را یاری خواهد کرد.
امام باقرعلیه السلام فرمود:
در صاحب این امر (مهدیعلیه السلام) چهار سنّت از چهارتن از پیامبران است… و از عیسیعلیه السلام سنتی دارد و آن اینکه: (درباره مهدی نیز) میگویند: او در گذشته است در حالی که او زنده میباشد.(11)
علاوه بر قرآن در تورات و انجیل نیز سخن از دراز عمران مطرح گردیده است.
در تورات آمده است که:
… تمام ایام آدم که زیست نهصد و سی سال بود که مُرد… جملهی ایام «انوش» نهصد و پنج سال بود که مُرد… و تمامی ایّام «قینان» نهصد و ده سال بود که مُرد… پس جملهی ایّام «متوشالح» نهصد و شصت و نه سال بود که مُرد…(12)
بنابراین تورات صریحاً به وجود افرادی با داشتن عمرهای طولانی (بیش از نهصد سال) اعتراف میکند.
در انجیل نیز عباراتی موجود است که نشانگر آن است که عیسیعلیه السلام پس از به دار کشیده شدن زنده گردیده و به آسمان بالا رفته است.(13) و در روزگاری فرود خواهد آمد و مسلّم است که عمر آن بزرگوار از دو هزار سال بیشتر است.
با این بیان روشن میشود که پیروان دو آئین یهود و مسیحیت باید به علت اعتقاد به
کتاب مقدس به عمرهای طولانی نیز معتقد باشند.
گذشته از اینکه طول عمر از نظر علمی و عقلی پذیرفتنی است و در گذشته تاریخ، موارد بسیار دارد، در مقیاس قدرت بینهایت خداوند نیز قابل اثبات است. به اعتقاد همه پیروان ادیان آسمانی تمام ذرات عالم در اختیار خداوند است و تأثیر همه سببها و علّتها به اراده او بستگی دارد و اگر او نخواهد سببها از تأثیر باز میماند و نیز بدون سبب و علّت طبیعی، ایجاد میکند و میآفریند.
او خدایی است که از دل کوه، شتری بیرون میآورد و آتش سوزنده را بر ابراهیمعلیه السلام سرد و سلامت میسازد و دریا را برای موسی و پیروانش خشک میکند و آنها را از میان دو دیوار آبی عبور میدهد!(14) آیا از اینکه به عصاره انبیاء و اولیاء و آخرین ذخیره الهی و نهایت آمال و آرزوی همه نیکان و تحققبخش وعده بزرگ قرآن را عمری طولانی بدهد، ناتوان خواهد بود؟!
امام حسن مجتبیعلیه السلام فرموده است:
… خداوند عمر او را (مهدیعلیه السلام) در دوران غیبتش طولانی میگرداند، سپس به قدرت خداییاش او را در سیمای جوانی زیر چهل سال آشکار میسازد تا مردمان دریابند که خداوند بر هر کاری تواناست.(15)
بنابراین جریان طول عمر امام دوازدهمعلیه السلام، از ابعاد مختلف عقلی و علمی و تاریخی امری ممکن و پذیرفتنی است و پیش از همه اینها از جلوههای اراده خداوند بزرگ و تواناست.
1) اکنون در سال 1425 هجری قمری هستیم و با توجه به اینکه تولد امام مهدی در سال 255 هجری قمری واقع شده است، پیشوای ما هم اکنون 1170 سال دارد.
2) البته هم اکنون عمرهای بالای صد سال هم یافت میشود که به نسبت بسیار کم است.
3) راز طول عمر امام زمانعلیه السلام؛ علیاکبر مهدیپور، ص 13.
4) مجله دانشمند، سال 6، ش 6، ص 147.
5) سوره الصافات، آیه 144.
6) خوشبختانه کشف ماهی /400 میلیون ساله در سواحل ماداگاسکار امکان چنین عمری را برای ماهی، عینی کرد (کیهان، ش 22/ 8/ 43 – 6413).
7) سوره عنکبوت، آیه 14.
8) کمالالدین، ج 2، باب 46، ح 3، ص 309.
9) کمالالدین، ج 1، باب 21، ح 4، ص 591.
10) سوره نساء، آیه 157.
11) بحارالانوار، ج 51، ص 217.
12) زنده روزگاران، ص 132 به نقل از تورات – ترجمه فاضل خانی – سفر پیدایش باب پنجم، آیات 32 – 5.
13) زنده روزگاران، ص 134 به نقل از عهد جدید، کتاب اعمال رسولان، باب اول، آیات 12 – 1.
14) آنها حقایقی است که در قرآن کریم آمده است: سوره انبیاء، آیه 69 و سوره شعراء، آیه 63.
15) بحارالانوار، ج 51، ص 109.