بازگشت به عقب نه ممکن است و نه منطقی، و این برخلاف سنّت آفرینش و اصل تکامل در زندگی انسانها است; بنابراین، هیچ دلیلی وجود ندارد که با جهش جامعه انسانی به سوی حقّ و عدالت، ترقّی و پیشرفت جامعه متوقّف گردد، و یا عقب نشینی کند، عقب گرد و گذشته گرائی با چنان پیشرفت و جهشی متناسب نیست.
بنابراین، قیام یک مصلح بزرگ برای استقرار عدل و آزادی در سراسر جهان هیچ گاه سبب نمی شود که جنبش صنعتی و ماشینی در شکل سالم و مفیدش بر چیده یا متوقّف شود.
صنایع کنونی نه تنها بسیاری از گره ها را از زندگی انسانها گشوده اند، بلکه همانگونه که در بحثهای گذشته گفتیم یکی از پایه های استقرار حکومت واحد جهانی، نزدیکی و بهم پیوستگی دنیا از نظر
وسایل ارتباطی و پیوندهای اجتماعی است و این موضوع بدون تکامل صنعتی ممکن نیست.
ولی شک نیست این جنبش صنعتی و تکامل تکنولوژی الزاماً باید از یک صافی دقیق بگذرد تا جنبه های ناسالم و زیانبخش آن حذف گردد، و سرانجام در مسیر منافع انسانها و صلح و عدالت بسیج شود; یک حکومت طرفدار حقّ و عدالت این کار را حتماً خواهد کرد.
این در مورد اصل پیشرفت صنعت و تکنولوژی.
امّا در مورد سلاحها باید گفت:
برای استقرار چنان حکومتی باید حکومتهای خود کامه و بیدادگر از صحنه جهان خارج شوند; و برای خارج کردن آنها، لااقل در شرایط کنونی یک «سلاح برتر» لازم است; سلاحی که شاید حتّی تصوّرش امروز برای ما ممکن نیست.
آیا این سلاح چیزی همانند یک «اشعّه مجهول و مرموز» است که کار بردش ماورای همه سلاحهای کنونی است و می تواند همه آنها را خنثی کند و نقشه استفاده ابرقدرتها را از آن عقیم بگذارد؟
یا یک نوع تأثیر مرموز روانی و از کار انداختن دستگاههای فکری آنها حتّی از راههای دور است که نتوانند هیچ گونه فکری برای استفاده از سلاحهای مخرّب کنونی بکنند؟
و یا چیزی از قبیل احساس یک نوع ترس و وحشت فوق العاده که مانع هر گونه تصمیم گیری در این زمینه شود؟
و یا چیز دیگر…
نمی دانیم. و نمی توانیم نوع این سلاح را نه از نظر مادّی یا روانی بودن و نه از جهات دیگر تعیین کنیم; همین اندازه اجمالا می توانیم بگوئیم یک سلاح برتر خواهد بود.
و نیز می دانیم آن سلاح، سلاحی نیست که گناهکار و بیگناه را با هم نابود کند و پایه های عدالت آینده، بر ظلم و ستم امروز بگذارد.
این از نظر تجزیه و تحلیل عقلی.
