«قائم» از القاب مشهور حضرت حجت عجّل الله تعالى فرجه الشّریف است که در بیشتر روایات شیعه وارد شده و اطلاق آن بر هیچ یک از معصومین دیگر روا نیست.
ابو حمزه ثمالى مىگوید: به امام محمد باقر علیه السّلام عرض کردم: اى فرزند پیامبر! آیا شما همه قائم نیستید و حق را به پا نمىدارید؟ پس چرا تنها ولى عصر را قائم مىخوانند؟ فرمود: «لمّا قتل جدّى الحسین ضجّت الملائکة بالبکاء و النحیب و قالوا الهنا أتصفح عمن قتل صفوتک و ابن صفوتک و خیرتک من خلقک؟ … فاوحى الله الیهم قرّوا ملائکتى فوعزّتى و جلالى لانتقمنّ منهم و لو بعد حین … ثم کشف لهم عن الائمة من ولد الحسین فسرّت الملائکة بذلک و رأوا احدهم قائما یصلى، فقال سبحانه: بهذا القائم انتقم منهم؛ چون جدّم حسین علیه السّلام کشته شد، فرشتگان صدا به گریه و ناله بلند نموده و عرض کردند: پروردگارا! آیا قاتلان بهترین بندگانت و زاده اشرف برگزیدگانت را به حال خود وامىگذارى؟ خداوند به آنها وحى فرستاد: اى فرشتگان من! آرام گیرید. به عزّت و جلالم سوگند، از آنان انتقام خواهم گرفت؛ هر چند بعد از گذشت زمانها باشد. آنگاه پروردگار عالم پرده از جلو دیدگان آنان کنار زد و امامان از فرزندان امام حسین علیه السّلام را یکى پس از دیگرى به آنها نشان داد. فرشتگان از این منظره، مسرور و شادمان گردیدند و دیدند که یکى از آن بزرگواران، ایستاده مشغول نماز است. خداوند فرمود: با این قائم
(شخص ایستاده) از آنان (قاتلان حسین علیه السّلام) انتقام خواهم گرفت».(1)
محمد بن حمران مىگوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: چون جریان شهادت امام حسین علیه السّلام واقع شد، فرشتگان به درگاه الهى نالیدند و خروش برآورده، به خداوند عرض کردند: بارخدایا! آیا با حسین علیه السّلام که انتخاب شده تو و فرزند پیامبر صلّى الله علیه و آله و سلّم تو است اینچنین رفتار مىشود؟! خداوند شبح و سایه قائم علیه السّلام را در برابر آنان در حالت ایستاده مجسم کرد و فرمود: با این (قائم) از ستم کنندگان به حسین انتقام خواهم گرفت.(2)
1) دلائل الامامة، ص 239.
2) امالى شیخ طوسى، ج 2، ص 233.