مطالبی که بیان شد، هشدار مهمی است برای تمام مردم، مخصوصا عوام که زود فریب میخورند و با مشاهدهی اندک چیزی به هر آستانی سر میسپارند.
برخی از دکانداران مرید ساز، ختمها و اورادی به عنوان برنامهی تزکیهی نفس و دستورات چله نشینی و اذکاری، به بهانهی تهذیب باطن و صعود روح به پیروانشان میدهند.
شخص تابع هم با کمال تعبد، ریاضت میکشد و اذکار مخصوص را در اوقات خاص خود میخواند و فکر را به همان جهتی که مرشد خواسته، تمرکز میدهد. خواه ناخواه، بعد از مدتی خوابی میبیند، یا در اثر تلقین به نفس که معلول حرفهای مرشد است، مکاشفهای برای
او رخ میدهد و خلاصه اثری در روح خود مییابد که قبلا فاقد آن بوده است.
در اینجا اهل دقت و افراد دانا و نکته شناس میدانند که این توفیقات معنوی، از قبیل خواب دیدنها و انبساط روح یافتنها و مکاشفات گوناگون، نتیجهی قدرت روح است که بر اثر محاصرهی نفس و حبس فکر پیدا شده است و ربطی به حق بودن یا بطلان جناب مرشد و مراد ندارد.
چه بسا ممکن است بیشتر از این ثمرات، از راه ریاضتهای نامشروع هم حاصل شود. اما جوانان پاکدل و ناآگاه و مردم ساده لوح و ظاهربین، خیال میکنند این آثار، فقط معلول توجه نفسانی قطب و نفس کریمانهی مراد و کرامت شخص مرشد است و خبر ندارند که ریشهی اصلی کار، مربوط به ریاضت های خودشان میباشد که منشا حصر روح گردیده، قدرت باطنی و حالات جدیدی را پدید میآورده است.
در هر حال این رمزی بود که شگرد کار خیلیها را فاش میسازد و هشداری است تا مردم زودباور، به بازیهای مریدبازان دنیا طلب – که در پی ثروت و ریاستاند – فریفته نشوند و به هر آستانی سرنسپارند.
روش فقهاء شیعه و علماء با اخلاص؛ دعوت به حق است، نه دعوت به نفس. از این رو خود را مطرح نمیکنند و نفس و القائات خویش را موثر نمیدانند. بلکه در برنامه دادن برای تهذیب باطن و سیر و سلوک نفسانی و برای تطهیر قلب و تزکیهی روح، به بیانات
معصومین علیهم السلام استناد میکنند و تنها دعاها و دستوراتی را که در کتاب و سنت است، آن هم به عنوان امر خدا و پیامبر و ائمه علیهم السلام، به به عنوان دستور خود و اختراع خویش، توصیه مینمایند.
اکنون به شیفتگان معنویت و مردم حق جو، بخصوص جوانان پاکدل که در جستجوی کمالات روحی و مصمم بر تزکیهی باطن هستند، توصیه میشود جز به خدا و اهل بیت علیهم السلام، گرایش نیابند و بدانند راه اصلی و شیوهی مورد رضای معصومین، تقوی و پارسایی است؛ یعنی ترک گناهان و انجام واجبات. اگر هم خواستند بیشتر به توفیقات معنوی برسند و از کمالات نفسانی برخوردار گردند به انجام مستحبات، در حد مقدور و ترک مکروهات، به اندازهی امکان بپردازند، سپس هر چه بیشتر قرآن تلاوت کنند، دعاهای وارده از معصومین را قرائت نمایند و معرفت و محبت و توسلات خود را به اهل بیت، مخصوصا حضرت صاحب الزمان علیه السلام محکمتر و پیوستهتر سازند. نیز توجه داشته باشند که برنامهی تصفیه و خودسازی معنوی، در همین است و بس.
در توسل به ائمه اطهار و حضرت بقیة الله علیهم السلام نیز زمان و مکانها فرق ندارند، جز آنچه در کتاب و سنت بیان شده است. مثل برتری مسجد الحرام و مساجد دیگر و حرم اهل بیت علیهم السلام و امثال آن نسبت به سایر مکانها و فضیلت شبهای جمعه و
عصرهای جمعه و روز عید غدیر و شب نیمهی شعبان و ماه رمضان و امثال آن، نسبت به سایر زمانها، که سند شرعی دارند. این اوقات و اماکن به حکم وحی، شرافت و امتیاز خاصی یافتهاند. اما خانقاه فلان درویش یا خانهی فلان آقا و مرشد و مراد، به عنوان شخص او، هیچ فضیلتی ندارد. بلکه اگر موجب تقویت باطل شود و باعث فریب خوردن عوام الناس گردد، چه بسا حرام هم باشد.