از امور ثابت و مسلم است که آن حضرت از همه مردم عالمتر و درایت و احاطه آن بزرگوار به همه انواع و اقسام علوم و معارف، گسترده تر است؛ زیرا از وارثان علوم جدش رسول خدا و از خزانه داران حکمت نبوی است.
احاطه کامل او به احکام و شرعیات دین و به شوون و جوانب مختلف شریعت جد بزرگوارش سید پیامبران، یکی از علوم گسترده امام منتظر – علیه السلام – می باشد.
ائمه اطهار – علیهم السلام – در کلمات و بیانات خود، به علو مرتبه و مقام علمی آن حضرت – قبل از آنکه متولد شد – اشاره نموده اند:
1- حضرت امیرالمومنین – علیه السلام – در بیان اوصاف آن حضرت می فرماید:
«هو اوسعکم کهفا و اکثرکم علما و اوصلکم رحما».(1)
«او از نظر حفاظت، از همه شما وسیعتر و از نظر علم، زیادتر و بیشتر از همه صله رحم بجا می آورد».
2- «حرث»، فرزند «مغیره نضری» می گوید: به حضرت ابا عبدالله حسین بن علی – علیهما السلام – گفتم: مهدی به چه چیزی شناخته می شود؟ فرمود:«به شناخت حلال و حرام و به اینکه مردم به او نیازمندند ولی او به کسی نیاز ندارد».(2)
3- حضرت امام محمد باقر- علیه السلام – فرمود: «این امر – یعنی حکومت – از کوچکترین ما (آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم) از نظر سن و جمیل ترین ما از نظر ذکر می باشد. خداوند متعال علم را به او ارث داده و او را به خود وانگذاشته (بلکه موید و منصور است)».(3)
4- حضرت امام محمد باقر- علیه السلام – فرمود: «علم به کتاب خدای عزوجل و سنت رسول خدا مانند زراعت در قلب مهدی ما به بهترین وجه می روید، هر یک از شما چنانچه باقی ماندید تا او را ببینید، هنگام رویت آن بزرگوار، بگویید: السلام علیکم یا اهل بیت الرحمه و النبوه و معدن العلم و موضع الرساله؛ درود و سلام باد بر شما اهل بیت رحمت و نبوت و معدن علم و جایگاه رسالت آسمانی».(4)
در زمینه وسعت علم و فراگیر بودن دانش و معارف آن حضرت، نقل شده
است که: «وقتی آن جناب ظهور کند، یهود را با تورات احتجاج و استدلال می فرماید و در نتیجه بیشتر آنان اسلام می آورند»(5)
حضرت مهدی- علیه السلام – در ایام غیبت صغرا برای جهان اسلام تنها مرجع اعلی و محور مراجعات بود، لذا نواب اربعه آن حضرت، مسایلی را که مسلمانان می پرسیدند به آن حضرت تقدیم می کردند و امام زمان نیز به آنان پاسخ می فرمودند که بسیاری از آنها در کتابهای فقه و حدیث، ضبط و ثبت شده و مورد استناد فقهای اهل بیت – علیهم السلام – در فتواهای احکام می باشد.
یادآوری این مطلب زیباست که بگوییم شیخ صدوق – رضوان الله تعالی علیه – بسیاری از آن پاسخها را که دستخط شریف حضرت صاحب العصر – علیه السلام – بود، نگهداری می کرده است.
1) غیبت نعمانی.
2) عقد الدرر.
3) عقد الدرر، ص 109.
4) کمال الدین.
5) بحار و غیره.