یکی از فروع دین ما خمس است و خمس را در کتابهای فقهی برای موارد هفتگانه ذیل دانسته اند در هفت چیز خمس واجب می شود:
1 – منفعت کسب
2 – معدن
3 – گنج
4 – مال حلال مخلوط به حرام
5 – جواهری که به واسطه غواصی یعنی فرورفتن در دریا بدست می آید
6 – غنیمت جنگ
7 – زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد.(1)
شایان ذکر است که در رساله های عملیه از قبیل توضیح المسائل برای هر کدام از این موارد هفتگانه مسائل ریزی است که ذکر آنها در اینجا لزوم ندارد. و خمس بر دو قسمت تقسیم می شود یک قسمت به عنوان سهم امام علیه السلام که در زمان حضور امام به امام پرداخت می شود و در زمان غیبت امام، به مراجع معظم تقلید و یا نمایندگان آنها در هر صورت آنچه که به این منظور پرداخت می شود مصرف خاصی دارد که مراجع معظم تقلید در همان رابطه خرج می کنند و یا به اهلش می رسانند. شایان ذکر است که حضرت ولی عصر علیه السلام از اموال و دارائی مردم خبر دارد و کسانی که سهم امام می پردازند مورد توجه و عنایت حضرتند چنانچه در پیامی از حضرت می خوانیم.
متن پیام
اما اموالکم فلا نقبلها الا لتطهروا فمن
شاء فلیصل و من شاء فلیقطع فما آتانی الله خیر مما آتاکم.(2) اموالی که شما به ما می رسانید، ما آنها را نمی پذیریم مگر آن که پاکیزه شوید. پس هر که می خواهد آنها را به ما برساند، و هر کس می خواهد نرساند، آنچه خدا به ما داده بهتر است از آنچه به شما داده است.
بنابر این خوشا به حال کسانی که اول خود را تزکیه کرده قد افلح من زکیها. و سپس به تزکیه و پاک کردن اموال خود می پردازند، خدایا به همه ما چنین توفیقی عنایت فرما. آمین یا رب العالمین
1) توضیح المسائل امام خمینی مسئله 1751.
2) کمال الدین: صفحه 484.
