مردم از نظر هدایت و گمراهی چند دسته اند:
1 – جاهل قاصر (کسی که از هر گونه وسائل ارشادی دور بوده و هیچ گونه هدایتی را درنیافته است).
2 – جاهل مقصر (کسی که وسائل هدایت در اختیارش بوده ولی بر اساس بی اعتنائی و عدم توجه همچنان جاهل مانده است).
3 – کسی که در کانال هدایت قرار گرفته و از برنامه ها و مقدسات مذهبی بهره مند شده است اما سپس بر اساس تبلیغات سوء اجابت از صراط مستقیم به ضلالت و گمراهی گرویده.
4 – کسی که در حیرت و سرگردانی بسر می برد و حال
آنکه راه حق و باطل را تمیز می دهد. اینکه فرازی از پیام حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را در رابطه با دو دسته اخیر می خوانید که در نامه شریف آن حضرت به عثمان بن سعید عمروی و فرزندش آمده است:
متن پیام
کیف یتساقطون فی الفتنه، و یترددون ی الحیره و یاخذون یمینا و شما، فارقوا دینهم ام ارتابوا، ام عاندوا الحق ام جهلوا ما جائت به الروایات الصادقه و الاخبار الصحیحه و اعلموا ذلک فتناسوا!!(1) چگونه این مردم در فتنه افتاده و در وادی سرگردانی گام
می زنند و به چپ و راست می روند. از دینشان دست برداشته اند و یا دچار شک و تردید گشته اند و یا با حق عناد و دشمنی می ورزند و یا آنچه را که در روایات و اخبار صحیحه آمده است نفهمیده اند و یا می دانند و خود را به فراموشی می زنند؟!
نگارنده گوید: خداوند متعال از دو راه ما را هدایت فرموده است، یکی از طریق تکوین و دیگر از طریق تشریع، هر انسانی در دوران خود بعضی از خوبیها و بدیها را تمیز می دهد ولی برای تکمیل هدایت انبیاء و امامان را مبعوث و منصوب داشته است، در چنین صورتی گمراه بودن تعجب و تاثر دارد.!!
1) کلمه الامام المهدی جلد 1 صفحه 312 نقل از بحار جلد 53.