جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

پیشرفت عظیم اقتصادی و عدالت اجتماعی (2)

زمان مطالعه: 2 دقیقه

زمینی که در آن زندگی می کنیم امکانات بسیاری برای زندگی ما و نسلهای آینده و جمعیتهائی بسیار زیادتر از جمعیت کنونی ما دارد، اما عدم آگاهی کافی به منابع موجود، و منابع بالقوه زمین از یک سو و عدم وجود یک نظام صحیح برای تقسیم ثروت زمین از سوی دیگر سبب احساس کمبود از جنبه های مختلف شده است. تا آنجا که در عصر ما هر روز گروهی از انسانهای فقیر از گرسنگی می میرند. نظام حاکم بر اقتصاد جهان امروز که یک نظام استعماری است در کنار خود یک نظام جنگی ظالمانه را پرورش می دهد که قسمت مهمی از نیروهای فکری و انسانی را که می بایست به طور مداوم و پویا در جستجوی منابع جدید برای

بهسازی زندگی انسانها به تلاش برخیزند، می بلعد و نابود می کند، اما هنگامی که این نظام آن دگرگون شود نیروها برای استخراج منابع بیشمار زمین به کار می رود و علم و دانش پیشرو در اختیار این برنامه قرار می گیرد و به سرعت منابع تازه ای کشف می گردد و شکوفائی خاصی به اقتصاد بشریت می بخشد. لذا در روایات مربوط به حکومت آن مصلح بزرگ اشارات پرمعنائی به این توسعه اقتصادی دیده می شود که از هرگونه توضیح بی نیاز است. از جمله در حدیثی چنین می خوانیم: «هنگام حکومت او در شرق و غرب جهان جای ویرانی باقی نخواهد ماند مگر اینکه آنرا آباد خواهد ساخت»(1) و به راستی باید چنین شود زیرا ویرانیهای زمین نه به خاطر کمبود نیروی انسانی است و نه کمبود مالی بلکه مولود ویرانگری انسانها، و صرف بیهوده منابع مالی و انسانی و عدم احساس مسئولیت است و هنگامیکه اینها در پناه یک نظام صحیح اجتماعی برطرف گردد این آبادی حتمی است، به خصوص که از پشتوانه منابع جدید فوق العاده ای نیز برخوردار خواهد بود. در حدیث جالب دیگری از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم «هنگامی که قائم قیام کند حکومت را بر اساس عدالت قرار می دهد و ظلم و جور در دوران او برچیده می شود و جاده ها در پرتو وجودش امن و امان می گردد. زمین برکاتش را خارج می سازد و هر حقی به صاحبش می رسد در میان مردم همانند داوود و محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) داوری کند. در این هنگام زمین گنجهای خود را آشکار

می سازد و برکات خود را ظاهر می کند. و کسی موردی را برای صدقه و کمک مالی نمی یابد زیرا همه مؤمنان بی نیاز و غنی خواهند شد.»(2) بی شک اجرای اصول عدل و داد و جذب نیروهای انسانی به مسیرهای سازنده چنین اثری را خواهد داشت و اما در مورد عدالت اجتماعی دوران حکومت ولی عصر (علیه السلام) احادیث و روایات فراوانی است که به برخی از آنها اشاره می کنیم. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) فرموده است: «شما را به ظهور مهدی (علیه السلام) بشارت می دهم، او که زمین را پر از عدل می کند همانگونه که از جور و ستم پر شده است. ساکنان آسمانها و ساکنان زمین از او راضی می شوند و اموال و ثروتها را به طور صحیح تقسیم می کند.

کسی پرسید: معنی تقسیم صحیح ثروت چیست؟ فرمود: به طور مساوی در میان مردم.»(3)

در اینجا منظور از تقسیم مساوی ثروت را می توان اشاره به اموال بیت المال و اموال عمومی به طور کلی دانست و یا اشاره به اینکه در شرایط مساوی، امتیازات و پاداشها و اجرتهای مساوی به افراد داده می شود.


1) اسعاف الراغبین باب دوم ص 140 و 141.

2) بحارالانوار ج 13 چاپ قدیم.

3) نورالابصار… ص 156 و 157 چاپ مصر.