اطلاع و آگاهی از اوضاع جهان بر اساس تغییر زمان متفاوت است، مثلا یک روزی به وسیله قاصدی که فرسنگها راه را طی می کرده کسب اطلاع می کردند. روز دیگر کبوترهائی را به عنوان پیام رسانی تربیت می نمودند و با نصب نامه به پای کبوتر خبر را به طرف مقابل می رساندند. امروز هم رسانه های گروهی به انحاء مختلفه به نشر اخبار می پردازند، مخصوصا به وسیله ماهواره و عکسهای ماهواره ای و از همه بالاتر دستگاههای استراق سمع که اکثرا در جبهه های جنگ استفاده می شود. ولی تا کنون نشنیده ایم و ندیده ایم یک شخص عادی بدون وسائط عادی از اخبار جهان با خبر شود، مگر افرادی
که از دریچه وحی و الهام می بینند و اوضاع جهان را زیر نظر دارند. تاریخ زندگانی امامان و پیشوایان ما بیانگر و نشان دهنده چنین مطلبی است که در کتابهای گوناگون آمده.
دفع اشکال
اگر بگویند: علم غیب مخصوص خداوند متعال است و بس، در جواب می گوئیم علم خدا ذاتی است، مثل چربی نسبت به روغن و یا رطوبت نسبت به آب و یا شوری نسبت به نمک، ولی علم غیب برای انبیاء و امامان ارادی است، یعنی هر وقت اراده کنند که بدانند، آن گاه می دانند، لذا امامان ما صلوات الله علیهم اجمعین از این طریق کسب فیض می کردند و بدون هر گونه واسطه ای از هر چه که می خواستند با خبر می شدند. چنانچه در نامه ای که حضرت مهدی علیه السلام به جناب شیخ مفید علیه الرحمه مرقوم فرمود آمده است:
متن پیام
فانا یحیط علمنا بانبائکم و لا یعزب عنا شیء من اخبارکم.(1) ما از اخبار و اوضاع شما کاملا آگاهیم و هیچ یک از آنها بر ما پوشیده نیست. بنابر این خوشا به حال کسانی که در زندگی برنامه های شایسته ای دارند و گفتار و رفتارشان بر اساس موازین اسلام است. و چقدر شرم آور است کسانی که برنامه ننگین دارند و زندگانی آنها آمیخته با معصیت است در صورتی که امام زمان علیه السلام کاملا از اخبار جهان آگاهی دارد.
1) بحار جلد 53 صفحه 175.
