اولین نکته قابل طرح آن است که غیبت به معنی «پوشیده بودن از دیدگان» است نه حاضر نبودن. بنابراین در این بخش، سخن از دورهای است که امام مهدیعلیه السلام از چشمان مردمان غایب است و آنها او را نمیبینند و این در حالی است که آن بزرگوار در بین مردم حضور دارد و در کنار ایشان زندگی میکند. این حقیقت در روایات امامان معصوم به عبارات گوناگون بیان گردیده است.
امام علیعلیه السلام میفرماید:
سوگند به خدای علی، حجّت خدا در میان مردم هست و در راهها (کوچه و بازار) گام برمیدارد؛ به خانههای آنها سر میزند؛ در شرق و غرب زمین رفت و آمد میکند؛ گفتار مردم را میشنود و برایشان سلام میکند؛ میبیند و دیده
نمیشود تا وقت [معیّن] و وعده [الهی].(1)
البته نوع دیگری از غیبت نیز برای آن حضرت بیان شده است.
دومین نائب خاص امام عصرعلیه السلام میگوید:
امام مهدیعلیه السلام هر سال در موسم حجّ، حضور مییابد. مردم را میبیند و آنها را میشناسد و مردم او را میبینند ولی نمیشناسند.(2)
بنابراین درباره حضرت مهدیعلیه السلام غیبت به دو گونه روی میدهد: آن بزرگوار در مواردی از دیدگان پنهان است و در مواردی دیگر دیده میشود ولی شناخته نمیگردد اما در هر حال در میان مردم حضور دارد.
1) غیبت نعمانی، باب 10، ح 3، ص 146.
2) بحارالانوار، ج 52، باب 23، ص 152.
