به راستی چرا امام و حجت خدا در پس پرده غیبت قرار گرفته است و کدام علت سبب گردید تا مردم از برکات ظهور او محروم گردند؟
درباره این موضوع سخنان فراوانی گفته شده و روایات فراوانی نیز در دست است ولی پیش از پاسخ گفتن به سؤال فوق لازم است به نکتهای اساسی اشاره کنیم:
ما ایمان داریم که خداوند عالم هیچ کار کوچک و بزرگی را جز بر اساسِ حکمت و مصلحت انجام نمیدهد خواه این مصلحتها را بشناسیم یا خیر. و نیز همه رویدادهای خرد و کلانِ جهان با تدبیر پروردگار و به اراده او انجام میپذیرد که یکی از مهمترین آنها، حادثه غیبت امام مهدیعلیه السلام است. بنابراین غیبت آن سرور نیز مطابق حکمت و مصلحت است اگرچه ما فلسفه آن را ندانیم.
امام صادقعلیه السلام فرمود:
بیتردید برای صاحب الامرعلیه السلام غیبتی است که هر اهل باطلی در آن به شک میافتد.
راوی از علت غیبت سؤال کرد. حضرت فرمود:
غیبت به سبب امری است که اجازه نداریم آن را برای شما بیان کنیم… غیبت، سرّی از اسرار الهی است ولی چون میدانیم که خداوند بزرگ حکیم است میپذیریم که همه کارهای او [براساسِ] حِکمت است و اگرچه علّت آن کارها برای ما معلوم نباشد.(1)
البتّه چه بسا انسانی که همه افعال خداوند را حکیمانه میداند و در برابر آنها سر تسلیم فرود میآورد، به دنبال دانستن راز و رمز بعضی از رویدادهای عالم باشد تا به سبب علم به فلسفه یک پدیده، آرامش نفس و اطمینان قلبی بیشتری یابد. بنابراین به بحث و بررسی پیرامون حکمتها و آثار غیبت حضرت مهدیعلیه السلام میپردازیم و به روایات مربوط به آن اشاره میکنیم:
1) همان، ج 2، باب 44، ح 11، ص 204.
