تردیدی نیست که حکومت حضرت مهدیعلیه السلام حکومتی جهانی است زیرا که او موعود همه بشریت و تحقق بخش آرزوهای همه انسانهاست. بنابراین آنچه از زیباییها و خوبیها در سایه حکومت او به وجود آید سراسر زمین را فرا خواهد گرفت. این حقیقتی است که روایات فراوان، شاهد آن است که به گروههایی از آنها اشاره میکنیم.
الف. روایات بسیاری که مضمون آن چنین است، مهدیعلیه السلام زمین را پر از عدل و داد میکند همان گونه که پر از ظلم و جور شده باشد.(1) کلمه «زمین» (الارض) سرتاسر
کره خاکی را در بر میگیرد و هیچ دلیلی وجود ندارد که معنی آن را به بخشی از زمین محدود کند.
ب. روایاتی که از تسلّط امام مهدیعلیه السلام بر مناطق مختلف جهان خبر داده است که گستردگی و پراکندگی و اهمیت آن مناطق، حکایت از سلطه آن حضرت بر تمامی جهان دارد و گویای آن است که بیان بعضی از شهرها و کشورها در روایات از باب نمونه و مثال بوده و میزان درک مخاطبان روایات در آن زمان نیز ملاحظه گردیده است.
در روایات مختلف از روم، چین، دیلم یا کوههای دیلم، ترک، سند، هند، قسطنطنیّه، کابل شاه و خزر به عنوان مناطقی که امام مهدی بر آنها مسلط خواهد شد و آنها را فتح خواهد کرد نام برده شده است.(2)
گفتنی است که مناطق یاد شده در دوران ائمهعلیهم السلام بر بخشهای بسیار گستردهتری نسبت به زمان ما، گفته میشده است. برای مثال «روم» شامل همه اروپا و حتی قاره آمریکا میگردیده و مراد از چین همه شرق آسیا بوده که شامل ژاپن نیز میشود همانگونه که «هند»، پاکستان امروز را شامل بوده است.
شهر قسطنطنیه همان استانبول است که در جهان آن روز به عنوان مقاومترین شهرها و مناطق از آن یاد میشده و در واقع فتح آن یک پیروزی و موفقیت بزرگ شمرده میشده زیرا که یکی از راههای اصلی ورود به قاره اروپا بوده است.
خلاصه اینکه تسلّط امام مهدیعلیه السلام بر مناطق حسّاس و مهم جهان حکایت از
گستردگی جهانی فرمانروایی آن حضرت دارد.
ج. گذشته از روایات دسته اول و دسته دوّم، روایات متعددی در دست است که به روشنی از جهانی بودن حکومت حضرت مهدیعلیه السلام خبر میدهد.
در سخنی از پیامبر اکرمصلی الله علیه وآله آمده است که خداوند متعال فرموده است:
… من دین خود را به دست آنها (پیشوایان دوازدهگانه) بر همه آئینها پیروز میگردانم و به دست ایشان فرمان خود را (بر همه) چیره خواهم ساخت و به (قیام) آخرین آنها – امام مهدیعلیه السلام – سراسر زمین را از دشمنانم پاک خواهم کرد و او را بر مشرق و مغرب زمین فرمانروا خواهم گرداند…(3)
و امام باقرعلیه السلام فرمود:
اَلْقائِمُ مِنّا… یَبْلُغُ سُلْطانَهُ الْمَشْرِقَ وَالْمَغْرِبَ وَیُظْهِرُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ دینَهُ عَلَی الدّینِ کُلِّهِ وَلَوْکَرِهَ الْمُشْرِکُونَ…(4)
قائمعلیه السلام از، (خاندان پیامبر) است… (او کسی است که) فرمانروایی او شرق و مغرب (عالم) را فرا خواهد گرفت و خداوند به دست او دین خود را بر همه ادیان غلبه میدهد اگر چه مشرکان را خوش نیاید.
و اما مرکز حکومت جهانی حضرت مهدیعلیه السلام، شهر تاریخی کوفه است که در آن زمان وسعت زیادی خواهد یافت به گونهای که شهر نجف را که در چند کیلومتری کوفه است شامل میشود و به همین دلیل است که در بعضی روایات، کوفه و در بعضی دیگر نجف به عنوان مرکز حکومت نام برده شده است.
امام صادقعلیه السلام در ضمن روایتی طولانی فرموده است:
مرکز حکومت او (حضرت مهدیعلیه السلام) شهر کوفه خواهد بود و محل قضاوت او مسجد (بزرگ) کوفه.(5)
گفتنی است شهر کوفه از دیرزمان، مورد توجّه خاندان پیامبرصلی الله علیه وآله و محل زمامداری حضرت علیعلیه السلام بوده است و مسجد مشهور آن یکی از چهار مسجد معروف جهان اسلام است که امام علیعلیه السلام در آن نماز گزارده و خطبه میخوانده است و نیز در آن به امر قضاوت میپرداخته است و در نهایت در محراب همان مسجد به شهادت رسیده است.
1) کمالالدین، باب 25، ح 4 و باب 24، ح 1 و 7.
2) ر.ک: غیبت نعمانی و احتجاج طبرسی.
3) کمالالدین، ج 1، باب 23، ح 4، ص 477.
4) کمالالدین، ج 1، ب 32، ح 16، ص 603.
5) بحار، ج 53، ص 11.
