هر حاکمی در حکومت و بخشهای مختلف مدیریّت خود شیوهای مخصوص دارد که این خود از مشخصههای حکومت اوست. امام موعود و مهدی منتظرعلیه السلام نیز وقتی حکومت جهان را به دست گیرد در تدبیر نظام جهانی خود روش و متد خاصّی دارد. گرچه در ضمن مباحث گذشته به گوشههایی از شیوه عملکرد آن حضرت اشاره شد ولی به جهت اهمیت موضوع مناسب است در این مجال به گونه مستقلّ به آن بپردازیم و در زلال سخنان پیامبر اکرم و امامان معصومعلیهم السلام شیوه حکومتی امام مهدیعلیه السلام را بهتر و بیشتر بشناسیم.
آنچه در ابتدا باید بر آن تأکید شود این است که روایات، یک تصویر کلّی از سیره آن بزرگوار به دست داده است و آن عبارتست از اینکه سیره امام مهدی همان سیره و روش پیامبر بزرگ اسلامصلی الله علیه وآله است و آنگونه که پیامبر در زمان ظهور خود با جاهلیت بشری در همه ابعاد آن مبارزه کرد و اسلام ناب که ضامن سعادت دنیا و آخرت است را بر محیط خود حاکم کرد، حضرت مهدیعلیه السلام نیز با ظهور خود با جاهلیّت جدید که دردناکتر از جاهلیت قدیم است بر خورد خواهد کرد و ارزشهای اسلامی و الهی را بر ویرانههای جاهلیّت مدرن، بنا خواهد کرد.
از امام صادقعلیه السلام درباره سیره حضرت مهدیعلیه السلام سؤال شد؛ فرمود:
یَصْنَعُ کَما صَنَعَ رَسُولُ اللَّهصلی الله علیه وآله یَهْدِمُ ما کانَ قَبْلَهُ کَما هَدَمَ رَسُولُ اللّهصلی الله علیه وآله اَمْرَالْجاهِلِیَّة وَیَسْتَأْنِفُ الْاِسْلامَ جَدیداً.(1)
(امام مهدیعلیه السلام مانند پیامبر اسلام عمل خواهد کرد (و) همانگونه که پیامبر آنچه از روش جاهلیّت (در میان مردم مرسوم) بود از میان برد، همینگونه روشهای جاهلی پیش از ظهور خود را نابود خواهد ساخت و اسلام را از نو پیریزی خواهد کرد.
این سیاست کلّی امام موعودعلیه السلام در زمان حاکمیّت اوست. البته شرایط زمانی متفاوت، موجب تغییراتی در شیوه اجرا و حکومت داری میشود که در روایات مطرح گردیده و ما در بخشهای جداگانه به آنها میپردازیم.
1) غیبت نعمانی، باب 13، ح 13، ص 236.