اثر مهم دیگری که انتظار دارد حل نشدن در مفاسد محیط و عدم تسلیم در برابر آلودگیهاست. انتظار فرج باعث می شود که فرد مسلمان آنچه در توان دارد بکار گیرد تا سطح اندیشه و آگاهی و آمادگی روحی و جسمی و مادی و معنوی خود را بالا ببرد تا بتواند در پیاده کردن آن
اصلاحات عمیق و همه جانبه و گسترش قسط و عدل و یکتاپرستی در سراسر گیتی سهیم باشد. کسی که خود فاسد و ناصالح است، نمی تواند در انتظار حکومتی باشد که با افراد فاسد بشدت مبارزه می کند.
اعتقاد به اینکه سرانجام، کره زمین از شر مستکبران نجات یافته و اصلاح خواهد شد، انسان را وادار می کند که خود ظلم نکند و بدنبال فساد و بی بند و باری نرود.
هنگامی که فساد فراگیر می شود و اکثریت و یا جمع کثیری را به آلودگی می کشاند. گاهی آنها فکر می کنند، کار از کار گذشته و دیگر امیدی برای اصلاح نیست و تلاش و کوشش برای پاک نگهداشتن خویش بیهوده است. این نومیدی و یأس ممکن است آنها را تدریجاً به سوی فساد و همرنگی با محیط بکشاند و نتوانند خو درا به صورت یک اقلیت صالح در برابر اکثریت ناسالم حفظ کنند و همرنگ جماعت نشدن را موجب رسوائی بدانند.
تنها چیزی که می تواند در آنها روح امید بدمد و به مقاومت و خویشتن داری دعوت کند و نگذارد در محیط فاسد حل شوند، امید به اصلاح نهایی است. تنها در این صورت است که آنها دست از تلاش و کوشش برای حفظ پاکی خویش و حتی برای اصلاح دیگران بر نخواهند داشت و اگر می بینیم در دستورات اسلامی یأس از آمرزش و رحمت خدا یکی از بزرگترین گناهان شمرده شده است و ممکن است افراد ناوارد تعجب کنند که چرا یأس از رحمت خدا این قدر مهم تلقی شده، آنهم مهمتر از بسیاری از گناهان دیگر، فلسفه اش در حقیقت همین است که
گناهکار مأیوس از رحمت، هیچ دلیلی نمی بیند که به فکر جبران بیفتد و یا لااقل دست از ادامه گناه بر دارد و منطق او این است که آب که از سرگذشت چه یک قامت و چه صد قامت.
امّا هنگامی که روزنه امید برای او گشوده شود، با امید به عفو پروردگار و تغییر وضع موجود نقطه عطفی در زندگی او پیدا می شود و چه بسا او را به توقف کردن در مسیر گناه و بازگشت به سوی پاکی و اصلاح دعوت می نماید.
به همین دلیل امید را می توان همواره به عنوان یک عامل مؤثر تربیتی در افراد دانست.
